راهکار بانک مرکزی برای حل مشکلات وام ازدواج چیست؟

در روزهای اخیر، با توجه به حواشی مربوط به وام ۹۱.۵ همتی بانک‌ ها به کارمندان و همچنین افشای پاداش‌های کلان و حق‌الجلسه‌ های چند میلیونی مدیران و اعضای هیات مدیره بانک‌ها، انتقادات از نظام بانکی، به ویژه در زمینه پرداخت تسهیلات به مردم و جوانان، افزایش یافته است.

مردم و جوانان به‌حق گلایه دارند که چرا بانک‌ها بدون نیاز به وثایق معمول و سخت‌گیری‌های رایج، وام‌های کلان و میلیاردی اعطا می‌کنند، در حالی که برای دریافت وام ۳۰۰ میلیونی ازدواج، سخت‌ترین وثایق را درخواست می‌کنند! متقاضیان وام ازدواج و فرزند باید چند ماه در صف انتظار بمانند تا به شعبه معرفی شوند و پس از آن نیز چندین ماه درگیر تکمیل پرونده و ارائه ضامن و وثایق مختلف باشند.

وام ۹۱.۵همتی بانک‌ها به کارمندانشان موجب شد فرزین رئیس‌کل بانک مرکزی برای ارئه توضیحات راهی مجلس شورای اسلامی شود؛ فرزین البته اخیراً گفته که برای برچیده شدن صف وام ازدواج و فرزند به بودجه ۸۰۰ همتی نیاز است درحالی که مجموع بودجه وام ازدواج و فرزند برای سال جاری ۲۰۰ همت است. او از نامه نگاری با رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس برای تأمین اعتبار تسهیلات قرض الحسنه ازدواج خبر داده و گفته که انتظارات از نظام بانکی در این بخش فراتر از منابع موجود در شبکه بانکی است و ممکن است دستیابی به اهداف پیش بینی شده در مورد نقدینگی و تورم را دچار مشکل کند.

به گفته محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی، در سال جاری ۱۴۴ همت برای تسهیلات ازدواج پیش‌ بینی شده که با تسهیلات فرزندآوری در مجموع به ۲۰۰ همت می‌رسد که تا امروز  ۷۵.۶ همت تسهیلات ازدواج  یعنی ۵۳ درصد از کل تسهیلات تکلیفی برای ۲۲۷ هزار نفر از متقاضیان محقق شده است. با این حال ۳۵۵ هزار نفر در صف انتظار هستند که منابع ۸۰۰ همتی را می‌طلبد.

با این حساب برای پرداخت وام ازدواج به ۳۵۵ هزار نفری که در صف هستند و افرادی که تا پایان سال به این لیست اضافه خواهند شد، ۸۰۰ همت منابع نیاز است. اما بانک مرکزی می گوید دست بانک ها خالی است و منابع کافی برای پرداخت این تسهیلات وجود ندارد.

مبلغ وام ازدواج ۱۴۰۳ با توجه به سن متقاضیان بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان است و به زوجین کمک می‌کند که بتوانند برخی از هزینه‌های ابتدایی برای تشکیل زندگی مشترک خود را تأمین کنند.

البته بانک مرکزی قبلاً اعلام کرده بود که ۵۰ همت دیگر به بودجه امسال وام ازدواج و فرزند اضافه شده است؛ با مصوبه هیات عالی بانک مرکزی ۵۰ هزار میلیارد تومان دیگر جهت تسهیل و تسریع در پرداخت به متقاضیان به اعتبار اولیه اضافه شده است.

بر اساس مصوبه هیئت عالی بانک مرکزی مقرر شد از ۱۱ شهریورماه ۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار جدید از محل آزادسازی سپرده های قانونی بانک ها به رقم تسهیلات قرض الحسنه ازدواج و فرزندآوری سال جاری تخصیص داده شود.

اما باتوجه به اعتبار ۸۰۰ همتی مورد اعلام رئیس کل بانک مرکزی، اضافه شدن اعتبار ۵۰ همتی هم نمی تواند کمک چندانی به برچیده شدن صف وام ازدواج کند و باید راه چاره دیگری را در این حوزه پیدا کرد.

قطعاً تأمین اعتبار برای وام ازدواج و فرزند نیازمند همکاری دولت و مجلس است و بدون تصویب بودجه و تأمین اعتبار کافی همچنان باید شاهد صف های چند صد هزارنفری وام ازدواج باشیم.

باتوجه به جریانی که بعد از افشای جزئیات وام پرداختی بانک ها به خودشان به راه افتاده و انتظار افکار عمومی، باید منتظر تغییراتی در سیاست گذاری های این بخش توسط بانک مرکزی و مجلس باشیم.