ممنوعیت صادرات خرما معیشت مردم مناطق محروم را به خطر می اندازد| وزیر به وعده خود عمل نکرد

بازار؛ گروه کشاورزی: خرما یکی از محصولات صادراتی ایران است که طی سالهای اخیر گاه و بیگاه در مورد ممنوعیت صادرات آن اخبارهایی به گوش رسیده است و مخالفت های بسیاری از سوی تشکلها نسبت به این ممنوعیت ها اذعان شده است. به طوری که به گفته محسن رشید فرخی رئیس انجمن خرمای ایران خرما طی ۷سال گذشته به واسطه این ممنوعیت های صادراتی که اعمال شده هفت میلیارد دلار خسارت به این بخش وارد شده و خرما نیز روی دست کشاورزان باقی مانده است. این در حالی است که به گفته کارشناسان محصول خرما تنها در صورتی می تواند سودآور باشد که راه های صادراتی باز باشد و صار کننده با قیمت مناسبی این محصول را از کشاورز خریداری کند.

با این وجود شنیده ها حاکی است برای سال ۱۴۰۴ ممنوعیت صادراتی خرما در کنار کالاهای دیگری همچون آرد و کره اعلام شده است که این امر صدای کشاورزان و تشکل های مربوطه را در آورده است.

ممنوعیت صادرات تعادل بازار و معیشت کشاورزان را مختل می سازد

رشید فرخی با انتقاد از عملکرد وزارتخانه گفت: متاسفانه به نظر می رسد عزیزانی که بر مسند وزارت می نشینند آکاهی از امور ندارند و نمی دانند با تصمیماتی که بدون مشورت با تشکل های مربوطه می گیرند چه آسیب ها و خسارتهای جبران ناپذیری به کشاورزان می زنند. متاسفانه در حالی که کمتر از دو هفته پیش وزیر محترم اعلام کرد بدون مشورت با تشکلها اقدامی نخواهد کرد اما مثل دوره های قبل چنین نشد و با اعلام ممنوعیت صادرات برای خرما در سال ۱۴۰۴ ضربه مهلکی به بدنه کشاورزان وارد خواهد شد.

وی خاطر نشان کرد: مساله مهم این است که محروم ترین قشرهای کشور کشاورزانی هستند که معیشت آنها از طریق خرما تامین می شود و تمام در آمدی که خرما دارد بر اساس صادرات است یعنی باید صادر کننده بتواند صادر کند که بتواند از کشاورز با قیمت خوب خریداری کند. ضمن اینکه اغلب این مناطق خرما خیز مثل سیستان و بلوچستان مناطق مرزی هستند و تجربه نشان داده است وقتی معیشت آنها دچار مشکل می شود ضریب امنیتی در این مناطق پایین می آید.

رشید فرخی با بیان اینکه سالانه یک میلیون و ۳۰۰ تا یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن خرما در کشور تولید می شود افزود: ما بارها اعلام کرده ایم که ۶۵ تا ۷۰ درصد از خرمای تولیدی در کشور مصرف می شود و مابقی آن مازاد است و باید اجازه بدهند صادر شود تا تعادل بازار حفظ شود.

وی خاطر نشان کرد: با این وجود وقتی ممنوعیت صادرات خرما برای سال آینده به طور رسمی اعلام می شود دیگر صادر کننده ای اطمینان نمی کند که با بازارهای خارجی قرارداد ببندد چرا که حضور در بازارهای خارجی مستلزم استمرار داشتن است.

کشورهای برتر در تولید خرما

گفتنی است خرما، یک میوه اصلی در بسیاری از نقاط جهان، به ویژه در خاورمیانه و شمال آفریقا، به دلیل ارزش غذایی و اهمیت فرهنگی آن جشن گرفته می شود. این میوه های شیرین جزء لاینفک رژیم های غذایی محلی هستند و ارزش اقتصادی قابل توجهی در مناطق خرما دارند. با افزایش تقاضای جهانی برای غذاهای سالم و طبیعی، تولید خرما رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. آب و هوای مطلوب این مناطق، همراه با پیشرفت در شیوه ها و فن آوری های کشاورزی، باعث افزایش محصول و کیفیت شده است. علاوه بر این، خرما به طور فزاینده ای به عنوان یک غذای فوق العاده شناخته می شود که باعث محبوبیت و گسترش بازار آن می شود.

در بحث تولید خرما کشورهایی مانند مصر، عربستان، ایران، الجزایر و … همواره بیشترین تولید را دارند به طوری که داده های آماری نشان می دهد مصر با تولید سالانه بیش از یک میلیون و هفتصد هزار تن بزرگترین تولید کننده خرما در جهان است. به ویژه اینکه آب و هوای مطلوب و خاک حاصلخیز این کشور در کنار رود نیل، آن را به مکانی ایده آل برای کشت خرما تبدیل کرده است. خرمای مصری به دلیل طعم غنی و کیفیت بالا شناخته شده است که به این کشور کمک کرده تا جایگاه برتر خود را در بازار جهانی حفظ کند. دولت همچنین در شیوه‌ها و فن‌آوری‌های کشاورزی مدرن سرمایه‌گذاری کرده است و توانایی‌های تولید و صادرات را افزایش می‌دهد.

ایران نیز به عنوان یکی دیگر از تولیدکنندگان پیشرو خرما است که طبق داده های آماری سالانه بیش از یک میلیون و ۳۰۰هزار تن از این محصول را تولید می کند. در واقع مناطق جنوبی کشور با آب و هوای گرم و خشک برای کاشت خرما بسیار مناسب است. به گفته کارشناسان خرمای ایرانی به دلیل طعم و کیفیت بی نظیرش در بازارهای بین المللی از ارزش بالایی برخوردار است.

از سوی دیگر الجزایر از دیگر تولیدکنندکان برتر خرما در جهان است که آب و هوای متنوع این کشور، از مناطق ساحلی گرفته تا مناطق کویری، از انواع ارقام خرما پشتیبانی می کند. همچنین خرمای الجزایری، به دلیل ظاهر شفاف و طعم شیرین خود مشهور است.

ایران در جایگاه چهارم صادرات خرما در سال ۲۰۲۳

از سوی دیگر در بحث صادرات خرما نیز داده های آماری سایت تحلیلی استاتیستا نشان می دهد: ایران بعد از کشورهایی همچون اسرائیل، تونس و امارات در رتبه چهارم قرار دارد. به نحوی که در سال ۲۰۲۳ ایران صادراتی بالغ بر ۱۵۰هزار تن رقم زده است و در رتبه چهارم صادرات قرار گرفته است. این داده ها نشان می دهد بعد از ایران نیز کشورهایی همچون عربستان، الجزایر، عراق، مصر قرار دارند.