ترامپ به بازارهای مالی شوک وارد کرد

معاملات مرتبط با ترامپ که در جریان کمپین انتخاباتی سال گذشته محبوبیت زیادی پیدا کرده بودند، شامل سرمایه‌گذاری در دلار و سهام آمریکا، کاهش خرید سهام جهانی و شرط‌بندی علیه اوراق خزانه‌داری، در هفته اول تنها تا حدی موفق عمل کردند. سهام آمریکا افزایش یافت، اما این رشد به اندازه صعود سهام در ژاپن، آلمان یا حتی بخش‌هایی از بازارهای نوظهور نبود. دلار کاهش یافت و بازار اوراق خزانه‌داری نیز هفته‌ای آرام را پشت سر گذاشت، به‌طوری که بازدهی اکثر اوراق با کاهش تدریجی همراه بود.

براساس گزارشی از بلومبرگ، دونالد ترامپ در هفته اول خود کارهای زیادی انجام داد؛ فرمان‌های اجرایی را پشت هم امضا کرد، در کنفرانس‌های مطبوعاتی حضور یافت و به سراسر کشور سفر رفت؛ اما کاری که از انجام فوری آن خودداری کرد، سبب غافلگیری بازارهای جهانی شد: وضع فوری تعرفه‌های تجاری بر شرکای تجاری آمریکا.

این درحالی است که او تمام مدت در کمپین انتخاباتی خود قول وضع تعرفه‌های تجاری را می‌داد و یکی از اجزای اساسی تز معاملات ترامپی بود؛ که براساس آن تعرفه‌های تجاری به اقتصادهای رقیب، بسیار بیشتر از آمریکا ضربه می‌زند و ارزش پول آن‌ها را در مقابل دلار تضعیف می‌کند و همچنین تورم را در همه‌جا شعله‌ور خواهد کرد. این تفسیر بازار از سیاست «نخست آمریکا» بود؛ درحالی‌که حداقل برای یک هفته به «آخر آمریکا» تبدیل شد.

به گفت آدام فیلیپس، مدیر سرمایه‌گذاری در شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری ای‌پی، حرکت به سمت دارایی‌های ایالات متحده پس از انتخابات به‌سرعت به موضع اجماع در میان سرمایه‌گذاران تبدیل شد؛ ولی با اعلام‌نشدن تعرفه‌های جدید در اولین هفته دولت ترامپ شاهد بهبود احساسات نسبت به سهام و ارزهای جهانی بودیم.

سهام آمریکا در اولین هفته دولت ترامپ افزایش قوی داشت. رشد ۱.۷ درصدی شاخص S&P ۵۰۰ بهترین شروع دوره ریاست‌جمهوری از زمان دونالد ریگان در سال ۱۹۸۵ محسوب می‌شود. با این حال در بازاری که در طول ۲ سال گذشته درحال رشد بوده است، چندان چشمگیر نبود؛ به‌ویژه زمانی‌که با صعود در بازارهای دیگر مقایسه می‌شود. در چنین شرایطی، سهام در آلمان ۲.۴ درصد، در ژاپن ۳.۹ درصد و در مکزیک حدود ۵ درصد رشد کردند.

اما در پس شاخص‌های کلی بازار برندگان و بازندگان عصر جدید نمایان شدند. شرکت «اوراکل» که یکی از بازیگران اصلی در سرمایه‌گذاری مشترک ۱۰۰ میلیارد دلاری تحت حمایت ترامپ است، ۱۴ درصد رشد کرد که بیشترین رشد آن در طول چهار ماه گذشته است. سهام فضایی نیز با تعهد دونالد ترامپ برای فرود فضانوردان آمریکایی در مریخ جهش کرد. اما پس از این‌که او اعلام کرد، یارانه صنعت خودروهای برقی را حذف می‌کند، سهام «تسلا» ریزش کرد.

اما درحالی که ترامپ لحن خود درباره تعرفه‌ها را ملایم‌تر کرد، دلار در مقابل سایر ارزها تضعیف شد؛ به‌طوری که براساس یک معیار، اسکناس سبز بیشترین کاهش هفتگی را از نوامبر ۲۰۲۳ ثبت کرد که بدترین عملکرد آن در شروع یک دوره ریاست‌جمهوری حداقل از دهه ۱۹۷۰ محسوب می‌شود. ارزهای بازارهای نوظهور با تقویت انتظارات از این‌که کاخ سفید از تهدیدهای تعرفه‌ای به عنوان یک ابزار مذاکراتی برای گرفتن امتیاز از کشورها استفاده می‌کند، در مقابل دلار تقویت شدند.

البته تحت رهبری ترامپ همه‌چیز می‌تواند به سرعت تغییر کند. برنامه‌های دولت از جمله کاهش مالیات‌، مقررات‌زدایی گسترده و محدودیت‌های مهاجرتی لایه دیگری از نااطمینانی به بازار ایجاد کرده و اهداف متناقض موجود در برنامه نیز باعث سردرگمی سرمایه گذاران شده است. اخراج گسترده مهاجران غیرقانونی به عنوان نمونه با هدف تقویت رشد اقتصادی بدون دامن زدن به تورم در تضاد است.

در ادامه این گزارش آمده است، درحالی که نوسانات تاحد زیادی در سهام و اوراق در طول هفته اول ترامپ کاهش یافت، بسیاری از دارایی‌ها، از دلار گرفته تا کالاهای پایه تحت تاثیر سخنان او قرار گرفتند. روز پنجشنبه پس از اینکه دونالد ترامپ به رهبران جهان در اجلاس داووس گفت که از عربستان‌سعودی و کشورهای اوپک می‌خواهد که قیمت نفت را پایین بیاورند، قیمت نفت در بازارهای جهانی به سرعت کاهش یافت.

با این حال به‌نظر می‌رسد کاخ‌سفید محرک حرکت‌های بازار است و نیروهای بزرگ‌تری نیز در جریان هستند؛ به‌ویژه اقتصاد آمریکا که با کاهش سرعت رشد مواجه نشده و درآمد شرکت‌ها که از تخمین‌های تحلیل‌گران پیشی می‌گیرد.