افزایش ناترازی گاز به ۳۰۰ میلیون مترمکعب| شرکت گاز برای تعویض بخاری های فرسوده همراهی نکرد

بازار، گروه آب و انرژی: سالهاست که از تصویب طرح تعویض بخاری فرسوده در کشور می گذرد. طرحی که بر اساس آن قرار بود که ۴ میلیون بخاری بازده بالا با بخاری های فرسوده تعویض شود. این طرح که طبق گفته های هوشنگ فلاحتیان معاون سابق برنامه ریزی وزارت نفت به کاهش ۵۰ درصدی مصرف گاز در این بخاری‌ها می‌انجامد، در طول سال های گذشته با وجود تمام وعده و وعیدها اجرایی نشده است.حالا ناترازی گاز به ۲۵۰ میلیون مترمکعب رسیده و گمانه زنی ها از افزایش آن به ۳۰۰ میلیون مترمکعب در روزهای سرد سال حکایت می کند. البته بخش خصوصی بارها و بارها آمادگی خود برای اجرای این طرح را اعلام کرده اما به نظر می رسد که متولی این کار تمایلی برای حل مساله ناترازی نداشته است.

بازگشت سرمایه تنها در دو سال

جالب است که بدانید طبق گفته کارشناسان، بخاری‌های فرسوده تقریباً ۲۰ تا ۳۰ درصد گاز را تبدیل به گرما می‌کنند و حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد سوخت را بدون اینکه بسوزانند دود می‌کنند. به همین دلیل حجم گاز صرفه جویی شده ناشی از اجرای طرح بالا بوده و توجیه اقتصادی خوبی هم دارد.

طبق گفته های مسئولین نفتی که با این صرفه‌جویی کل هزینه سرمایه‌گذاری دولت در طول دو سال بازخواهد گشت.

نجفی رییس کمیسیون انرژی پارلمان بخش خصوصی: بخش خصوصی چند سالی می شود که پیگیر اجرای طرح هایی همچون تعویض بخاری های فرسوده است اما متاسفانه شرکت گاز همراهی لازم را در این خصوص با بخش خصوصی ندارد

اما سوال اینجاست با این وجود چرا این طرح در طول سال های گذشته اجرایی نشده است. آرش نجفی رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در اینباره به بازار می گوید: بخش خصوصی چند سالی می شود که پیگیر اجرای طرح هایی همچون تعویض بخاری های فرسوده هستیم اما متاسفانه شرکت گاز همراهی لازم را در این خصوص با بخش خصوصی ندارد. البته امیدواریم که با آمد آقای توکلی جلو این کارشکنی ها گرفته شود.

صدور اوراق صرفه جویی توسط بورس انرژی

بر اساس آنچه معاون سابق برنامه ریزی نفت در پاییز سال گذشته اعلام کرده بود، دولت به ازای تعویض هر بخاری فرسوده با بخاری‌های راندمان بالا، حدود ۴۰۰ دلار به سرمایه‌گذاران این بخش طی ۴ سال پرداخت می‌کند. البته پرداخت ها ساز و کار خودش را دارد و منابع ابتدایی آن باید توسط بخش خصوصی تامین شود.

به گفته نجفی، شرکت گاز قرار بوده که به ازای دریافت هر دستگاه بخاری معادل گاز صرفه جویی شده، اوراق صرفه جویی شده را توسط بورس انرژی صادر کرده و به بخش خصوصی سرمایه گذار تحویل دهد. البته تا به امروز در این خصوص کارشکنی متعددی رخ داده که امیدواریم که با دستور آقای وزیر اجرای این طرح در دستور کار شرکت گاز قرار گیرد.

اجرای کامل این طرح به نحوه همکاری ساختارها و دستگاه هایی همچون گمرک دارد. البته ما آماده ایم که ۱۵ تا ۲۰ هزار دستگاه بخاری را به صورت روزانه تعویض کنیم

طبق گفته های رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، منابع مورد نیاز برای اجرای این طرح هم اکنون توسط بخش خصوصی تامین شده و آمادگی این را داریم که طرح تعویض را از۲ ماه آینده شروع کنیم.

او همچنین در پاسخ به این سوال که اجرای کامل این طرح چقدر زمان خواهد برد؟ گفت که زمان اجرای کامل آن بستگی به این دارد که ساختارها و دستگاه هایی همچون گمرک تا چه اندازه با بخش خصوصی همکاری لازم را داشته باشند. البته ما آماده ایم که ۱۵ تا ۲۰ هزار دستگاه بخاری را به صورت روزانه تعویض کنیم.

تعویض بخاری های فرسوده چه میزان مصرف گاز را کاهش می دهد؟

مقدار گاز صرفه جویی شده از محل تعویض بخاری های فرسوده عدد بسیار بالایی است . فلاحتیان معاون برنامه ریزی اوجی پیشتر گفته بود که اجرای این طرح به کاهش ۵۰ درصدی مصرف گاز در این بخاری‌ها می‌انجامد.

با اجرای طرح تعویض بخاری های فرسوده مصرف هر بخاری ۴۶۶ مترمکعب کاهش یابد و در کل با تعویض ۵ میلیون بخاری فرسوده غیراستاندارد بیش از ۱۰ میلیارد مترمکعب کاهش مصرف گاز در بخش خانگی در اوج ناترازی مصرف را خواهیم داشت. برای درک بهتری از بزرگی این عدد باید بدانید که این میزان صرفه جویی معادل گاز مصرفی صنایع است

از طرفی طبق گفته های میر تاج الدینی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس یازدهم با اجرای طرح تعویض بخاری های فرسوده مصرف هر بخاری ۴۶۶ مترمکعب کاهش یابد و در کل با تعویض ۵ میلیون بخاری فرسوده غیراستاندارد بیش از ۱۰ میلیارد مترمکعب کاهش مصرف گاز در بخش خانگی در اوج ناترازی مصرف را خواهیم داشت. برای درک بهتری از بزرگی این عدد باید بدانید که این میزان صرفه جویی معادل گاز مصرفی صنایع است.

به گفته کارشناس انرژی، با اجرای طرح جامع تعویض و نوسازی بخاری‌های خانگی، می‌توان گاز صرفه‌جویی شده را با سرمایه‌گذاری‌های متقابل به صنایع تخصیص داد و مزایای متعددی را در پی‌داشت.

از طرفی عنابستانی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی یازدهم نیز در این باره گفته بود که با طرح تعویض بخاری‌های فرسوده با بخاری‌های پربازده دولت می‌تواند در همان سال اول با سرمایه‌گذاری ۲ میلیارد دلاری، فقط ۳ میلیارد دلار صرفه‌جویی در حوزه مصرف گاز داشته باشد. اگر هم دولت این توان سرمایه‌گذاری را نداشته باشد می‌تواند از توان صنایع برای تولید این بخاری استفاده کرد.

پتروشیمی ها آماده سرمایه گذاری در میادین گازی

آمارهای اعلامی نشان می دهد که اجرای این طرح تا حد زیادی می تواند به کاهش ناترازی گاز در کشور کمک کند . اما تعویض بخاری های فرسوده به تنهایی نمی تواند مساله کسری گاز در کشور را درمان کند. کسری گازی که هم اکنون حدود ۲۵۰ میلیون مترمکعب اعلام می شود طبق گفته های نجفی در ایام سرد سال به حدود ۳۰۰ میلیون متر مکعب در روز افزایش خواهد یافت.

او می گوید که هم زمان با صرفه جویی باید برای افزایش برداشت در میادین گازی هم سرمایه گذاری های لازم صورت گیرد.

به گفته رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، پتروشیمی ها آمادکی لازم برای سرمایه گذاری در میادین گازی را دارند اما متاسفانه بستر کار به آنها داده نمی شود. همه می گویند خوب که صنعت پتروشیمی به این حوزه هم ورود کرده و ضمن تامین گاز مورد نیاز خود در مسیر کاهش ناترازی گام بردارد، اما متاسفانه به آنها میدان داده نمی شود.