یکی از مهم‌ترین چالش‌های کنونی در صنعت خودروسازی جهانی، کاهش مصرف سوخت خودروهاست. قوانین سخت‌گیرانه آلایندگی که از سوی دولت‌ها وضع شده، خودروسازان را وادار کرده تا با استفاده از تکنولوژی‌های نوین مانند سیستم‌های هیبریدی، مصرف سوخت محصولات خود را کاهش دهند.

در کشورمان، اما اوضاع متفاوت است و خودرو‌های ایرانی از پیشرانه‌های قدیمی و کم‌بازده استفاده می‌کنند که پیشینهٔ آن‌ها به چند دهه قبل بازمی‌گردد و از تکنولوژی‌های روز بی‌بهره هستند. این موضوع باعث شده خودرو‌های ایرانی در قیاس با مدل‌های هم‌ردهٔ جهانی مصرف سوخت بسیار بالاتری داشته باشند که این به معنای سوزاندن سالانه میلیون‌ها لیتر سوخت اضافی از منابع کشور خواهد بود. با این‌حال، در بین همین خودرو‌های داخلی هم برخی مدل‌ها مصرف سوخت کمتری دارند و درنتیجه می‌توانند انتخاب مناسب‌تری باشند. ازاین‌رو، قصد داریم در ادامه با کم‌مصرف‌ترین خودرو‌های ایرانی حال حاضر بازار آشنا شویم.

۱۰- تارا اتوماتیک

مصرف ترکیبی: ۷.۳ لیتر در هر صد کیلومتر

خودرو‌های اتوماتیک حداقل طبق استاندارد‌های محصولات داخلی، مصرف سوخت بیشتری نسبت به همتایان دستی دارند و به همین دلیل، در لیست ۱۰ تایی ما فقط دو خودروی اتوماتیک وجود دارد. با این‌حال، اگر خواهان کم‌مصرف‌ترین خودرو‌های اتوماتیک داخلی هستید، یکی از معدود انتخاب‌هایی که خواهید داشت تارا V۴ خواهد بود.

این خودرو از پیشرانهٔ ۱.۶ لیتری TU۵ پلاس استفاده می‌کند که ۱۱۳ اسب بخار قدرت و ۱۴۴ نیوتن متر گشتاور دارد. انتقال نیروی این پیشرانه هم توسط یک گیربکس شش سرعته اتوماتیک ساخت شرکت چینی DAE صورت می‌گیرد. طبق اعلام ایران‌خودرو، تارا LX اتوماتیک در هر صد کیلومتر به‌صورت ترکیبی ۷.۳ لیتر بنزین مصرف می‌کند.

۹- شاهین پلاس

مصرف ترکیبی: ۷.۲ لیتر در هر صد کیلومتر

کم‌مصرف‌ترین خودروی ایرانی اتوماتیک در حال حاضر شاهین پلاس است. البته این خودرو هنوز به بازار عرضه نشده، اما سایپا قصد دارد به‌زودی فروش آن را آغاز کند. مهم‌ترین تفاوت شاهین پلاس با نسخهٔ قبلی، تجهیز به پیشرانهٔ ۱.۶ لیتری ۱۶ سوپاپ تنفس طبیعی ME۱۶ است که نسخهٔ سایپا از موتور TU۵ محسوب می‌شود.

البته طبق اعلام سایپا، این موتور در شاهین پلاس ۱۱۱ اسب بخار قدرت و ۱۵۰ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند که این اعداد کمی با موتور TU۵ پلاس ایران‌خودرو متفاوت هستند. انتقال نیروی این پیشرانه هم توسط همان گیربکس شش سرعته اتوماتیک ساخت DAE صورت می‌گیرد که در محصولات ایران‌خودرو می‌بینیم؛ بنابراین، قوای محرکهٔ شاهین پلاس کاملاً با تارا LX یکسان است، ولی عجیب اینکه با وجود ۶۰ کیلوگرم وزن بیشتر از تارا، طبق اعلام سایپا، شاهین پلاس مصرف کمتری نسبت به همتای ایران‌خودرویی دارد.

۸- تارا دستی

مصرف ترکیبی: ۷.۱ لیتر در هر صد کیلومتر

اگر سراغ نسخهٔ دستی تارا بروید، اندکی یعنی در حدود ۰.۲ لیتر در هر صد کیلومتر در مصرف سوخت صرفه‌جویی خواهید کرد! البته تارا دستی شتاب بهتری هم دارد و طبق اعلام ایران‌خودرو، ظرف ۱۲.۵ ثانیه از صفر به سرعت صد کیلومتر بر ساعت می‌رسد درحالی‌که این عدد برای نسخه اتوماتیک ۱۳ لیتر است.

تارا دستی که از همان پیشرانهٔ TU۵ پلاس استفاده می‌کند، ابتدا با گیربکس پنج سرعتهٔ دستی ارائه شد، اما بعداً ایران‌خودرو تیپ V۱P را با گیربکس شش سرعتهٔ دستی معرفی کرد. بااین‌حال، طبق اعلام سازندهٔ ایرانی، مصرف سوخت نسخه‌های پنج سرعته و شش سرعته تفاوتی باهم ندارد و هردو به‌صورت ترکیبی حدود ۷.۱ لیتر بنزین در هر صد کیلومتر مصرف می‌کنند.

۷- سورن پلاس XU۷P

مصرف ترکیبی: ۷.۱ لیتر در هر صد کیلومتر

سورن پلاس یکی از ارزان‌ترین محصولات ایران‌خودرو محسوب می‌شود و در سبد محصولات این شرکت، جایگزین سه خودروی قدیمی پژو ۴۰۵، پژو پارس و سمند شده است. این خودرو ابتدا با پیشرانهٔ ۱.۷ لیتری EF۷ راهی بازار شد، اما پس از خاتمهٔ پژو پارس، ایران‌خودرو پیشرانهٔ قدیمی XU۷ که قبلاً روی پارس نصب می‌شد را در سینهٔ سورن قرار داد! البته این پیشرانه ۱.۸ لیتری، بهبود‌هایی را تجربه کرده و XU۷ پلاس نام گرفته است، ولی همچنان هشت سوپاپ بوده و خروجی پایینی برابر با تنها ۹۸ اسب بخار قدرت و ۱۴۶ نیوتن متر گشتاور دارد.

با این‌حال، عجیب اینکه به گفتهٔ ایران‌خودرو، سورن پلاس با پیشرانهٔ قدیمی و هشت سوپاپ XU۷P مصرف سوخت کمتری نسبت به نمونهٔ مجهز به موتور بروزتر و ۱۶ سوپاپ EF۷ دارد که در هر صد کیلومتر نزدیک به ۷.۴ لیتر بنزین مصرف می‌کند.

۶- دنا پلاس

مصرف ترکیبی: ۷.۱ لیتر در هر صد کیلومتر

دنا پلاس هم‌اکنون در نسخه‌های مختلفی با گیربکس‌های دستی و اتوماتیک و پیشرانه‌های تنفس طبیعی و توربو تولید می‌شود که کم‌مصرف‌ترین آن‌ها، نسخه‌ای است که در زمستان سال ۱۴۰۲ با پیشرانهٔ EF۷ پلاس و گیربکس شش سرعتهٔ دستی معرفی شد. در این نسخه، پیشرانهٔ EF۷ تنفس طبیعی بهبود‌هایی را در قسمت‌های مختلفی مثل سرسیلندر، شاتون‌ها، میل‌لنگ و… تجربه کرده و به سیستم زمان‌بندی متغیر دوگانهٔ سوپاپ مجهز شده است.

با این‌حال، خروجی موتور نسبت به نسخهٔ قبلی تغییری نداشته و همچنان ۱۱۳ اسب بخار قدرت و ۱۵۵ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند. برای انتقال نیرو هم در این مدل بجای گیربکس پنج سرعته از گیربکس جدید شش سرعته دستی استفاده شده است. به لطف این تغییرات، مصرف سوخت ترکیبی دنا پلاس دستی جدید از ۷.۴ لیتر به ۷ لیتر در هر صد کیلومتر رسیده است.

۵- سایپا ۱۵۱

مصرف ترکیبی: ۷.۰ لیتر در هر صد کیلومتر

هر چند سایپا چند سال است که به تولید پراید پایان داده، ولی فعلاً قصد ندارد دست از سر نسخهٔ وانت آن بردارد و ۱۵۱ همچنان با قدرت تولید می‌شود! این خودرو از همان پیشرانهٔ آشنا و قدیمی ۱.۳ لیتری ۸ سوپاپ پراید استفاده می‌کند که با بهسازی‌هایی که سایپا روی آن انجام داده است، ۷۳ اسب بخار قدرت و ۱۰۹ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند.

هر چند این اعداد برای یک پیشرانهٔ ۱.۳ لیتری قدیمی نسبتاً مناسب به نظر می‌رسند، اما وانت ۱۵۱ از لحاظ مصرف سوخت شرایط جالبی ندارد و در هر صد کیلومتر به‌صورت ترکیبی حدود ۷ لیتر بنزین مصرف می‌کند که از خودرو‌هایی با پیشرانه‌های قوی‌تر که در ادامه خواهیم دید بیشتر است.

۴- رانا پلاس

مصرف ترکیبی: ۶.۹ لیتر در هر صد کیلومتر

یکی کم‌مصرف‌ترین سدان‌هایی که هم‌اکنون می‌توانید در بین خودرو‌های ایرانی پیدا کنید رانا پلاس است. این خودرو هرچند مثل پژو ۲۰۶ از فضای اندک صندلی‌های عقب رنج می‌برد، اما صندوق بار بزرگی را ارائه می‌کند. رانا پلاس از پیشرانهٔ ۱.۶ لیتری آشنای TU۵ استفاده می‌کند که ۱۰۵ اسب بخار قدرت و ۱۴۲ نیوتن متر گشتاور دارد. وظیفهٔ انتقال نیروی این موتور هم بر عهدهٔ همان گیربکس پنج سرعتهٔ دستی است که سال‌ها در انواع پژو ۲۰۶ مورداستفاده قرار می‌گرفت.

با این‌حال، ایران‌خودرو نسخهٔ پانورامای رانا پلاس را هم ارائه می‌کند که به پیشرانهٔ TU۵P مجهز است و خروجی کمی بالاتری برابر با ۱۱۳ اسب بخار قدرت و ۱۴۴ نیوتن متر گشتاور دارد. انتقال نیرو هم در این نسخه توسط گیربکس شش سرعته اتوماتیک انجام می‌شود. بااین‌وجود، طبق اعلام ایران‌خودرو مصرف سوخت هردو نسخهٔ رانا پلاس یکسان است.

۳- کوییک GX

مصرف ترکیبی: ۶.۸ لیتر در هر صد کیلومتر

کوییک پُر فروش‌ترین خودروی ایرانی محسوب می‌شود و درعین‌حال یکی از کم‌مصرف‌ترین خودرو‌های ایرانی به‌حساب می‌آید. این خودرو از پیشرانهٔ ۱.۵ لیتری ۸ سوپاپ M۱۵ استفاده می‌کند که اساساً نسخهٔ حجیم‌تر پیشرانهٔ پراید محسوب می‌شود و بنابراین موتوری کاملاً قدیمی است.

به همین دلیل، این موتور در نسخه‌های قبلی کوییک به‌صورت ترکیبی ۷.۲ لیتر بنزین مصرف می‌کرد که برای پیشرانه‌ای با تنها ۸۷ اسب بخار قدرت، رقم زیادی است، ولی کوییک GX به نسخهٔ جدید این موتور مجهز شده که با نام M۱۵I شناخته می‌شود و با بهبود‌هایی مثل تجهیز به سیستم زمان‌بندی متغیر سوپاپ، طبق اعلام سایپا مصرف کمتری برابر با ۶.۸ لیتر در هر صد کیلومتر دارد. در این نسخهٔ جدید همچنین خروجی موتور هم با کمی افزایش به ۹۰ اسب بخار قدرت و ۱۳۷ نیوتن متر گشتاور رسیده است.

۲- سهند

مصرف ترکیبی: ۶.۸ لیتر در هر صد کیلومتر

سهند در واقع فیس‌لیفتی روی ساینا محسوب می‌شود و از همان پیشرانهٔ ارتقاءیافتهٔ M۱۵I استفاده می‌کند؛ بنابراین، مصرف سوخت سهند با کوییک GX یکسان است و کم‌مصرف‌ترین سدان ایرانی بازار به‌حساب می‌آید، زیرا ساینا همچنان با همان نسخهٔ قبلی موتور M۱۵ عرضه می‌شود و از نسخهٔ جدید این پیشرانه بی‌بهره است. همین پیشرانهٔ M۱۵I زیر کاپوت اطلس هم قرار دارد و بنابراین به سلیقه و نیاز شما بازخواهد گشت که از بین این سه خودرو با پیشرانه و مصرف سوخت یکسان کدام‌یک را انتخاب کنید.

۱- پژو ۲۰۷

مصرف ترکیبی: ۶.۳ تا ۶.۷ لیتر در هر صد کیلومتر

کم‌مصرف‌ترین خودروی ایرانی حال حاضر بازار کشورمان پژو ۲۰۷ است که در انواع مختلفی تولید می‌شود. در بین مدل‌های متنوع این هاچ‌بک کوچک، نسخهٔ مجهز به پیشرانهٔ ۱.۴ لیتری ۸ سوپاپ TU۳ کمترین مصرف سوخت را دارد و در هر صد کیلومتر ۶.۳ لیتر بنزین می‌سوزاند، ولی این مدل تنها ۷۵ اسب بخار قدرت دارد.

با این‌حال، اگر سراغ نسخه‌های مجهز به پیشرانهٔ قوی‌تر TU۵ بروید هم با مصرف سوخت خیلی بیشتری مواجه نخواهید شد. ۲۰۷ با پیشرانه‌های TU۵ معمولی و TU۵ پلاس و گیربکس‌های پنج سرعته و شش سرعته دستی تولید می‌شود که مصرف ترکیبی بین ۶.۶ تا ۶.۷ لیتر در هر صد کیلومتر دارند.

با این‌حال اگر خواهان نسخهٔ اتوماتیک این خودرو باشید، باید برای هر صد کیلومتر، ۷.۴ لیتر بنزین در باک آن بریزید که حتی از تارا اتوماتیک و شاهین پلاس که وزن سنگین‌تری دارند هم بیشتر است.