ناقوس جنگ سوم؛ سرنوشت جنگ اسرائیل و لبنان چه خواهد شد؟

به گزارش اقتصادآنلاین، در طی چند ماه گذشته، شاهد درگیری‌هایی در مناطق شمالی سرزمین‌های اشغالی با نیروهای حزب‌الله بوده‌ایم؛ اما در هفته گذشته، شدت حملات اسرائیل از طریق انفجار دستگاه‌های ارتباطی و حمله به نیروهای رضوان شکلی متفاوت به خود گرفت. علی‌رغم هشدارهای دولت بایدن به نتانیاهو درباره جلوگیری از گسترده شدن جنگ میان اسرائیل و لبنان، ارتش اسرائیل در ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۴ حملات گسترده خود را در مناطق جنوبی لبنان رسماً آغاز نمود. حمله روز دوشنبه، از نظر ابعاد و تعداد تلفات، شدیدترین حملات اسرائیل طی چند ماه اخیر به لبنان بوده است. ارتش اسرائیل تا ساعت ۱۷ روز دوشنبه اعلام کرد که حدود ۸۰۰ حمله هوایی به لبنان انجام شده است. با توجه به آخرین آمار وزارت بهداشت لبنان، ۴۹۲ نفر به شهادت رسیده و ۱۶۴۵ نفر نیز زخمی شدند. علاوه بر این ۱۶۰۰ نقطه مربوط به حزب الله لبنان هدف حمله قرار گرفت. از سویی دیگر، اسرائیل از مردم مناطق جنوبی لبنان خواست که هرچه سریع‌تر محل زندگی خود را ترک کنند و هزاران متر دورتر از مکان‌های نیروهای حزب‌الله قرار بگیرند. همچنین، در پاسخ به این حملات، حزب‌الله مناطق شمالی اسرائیل مانند کریوت و الجلیل را مورد هدف قرار داد. در ادامه این یادداشت، سعی خواهیم کرد ابعاد حملات طرفین منازعه و در عین حال اهداف مدنظر اسرائیلی‌ها را مورد بررسی قرار دهیم.

حزب الله و چالش جنگ سوم لبنان

بر اساس آمار رسمی خبرگزاری لبنان، در حمله روز دوشنبه، رژیم اسرائیل تنها مناطق جنوبی لبنان را مورد هدف قرار نداده است. در پی این حملات، علاوه بر مناطق جنوبی لبنان شامل النبطیه، جبل الریحان، وادی زوطر، محرومه، شهرک الخیام و منطقه المحمودیه، از سمت شرق نیز الشعرا، حریتا و الهرمل مورد حمله هوایی رژیم اشغالگر قرار گرفتند. متاسفانه در این حملات نام زنان و کودکان در میان قربانیان دیده می‌شود. بنابراین، اظهارات ارتش اسرائیل مبنی بر اینکه تنها به دنبال آسیب‌رساندن به مقرهای حزب‌الله هستیم، کاملاً کذب و از اساس باطل است. در پاسخ به هجوم ارتش اسرائیل، حزب‌الله در بیانیه‌ای اعلام کرد: «مقر ذخیره شمالی رژیم، پایگاه ذخیره لشکر الجلیل، فروشگاه‌های لجستیکی در پایگاه آمیاد و مجتمع‌های صنعتی شرکت رافائل در منطقه زوولون را بمباران کرده‌اند.» طبق آمار رسمی حزب‌الله، مناطق و پایگاه‌هایی در نزدیکی شهر حیفا در شمال اسرائیل مورد حمله راکت‌های آن‌ها قرار گرفتند. این حملات باعث فرار هزاران اسرائیلی و رفتن آن‌ها به پناهگاه‌ها شده است.

اسرائیل با این‌گونه حملات پیش‌دستانه به جبهه جنوبی به دنبال گرفتن ابتکار عمل در این منطقه است. آنان با پیش بردن برنامه از پیش تعیین‌شده خود، به دنبال تضعیف توانایی و عملکرد حزب‌الله هستند. سخنگوی ارتش اسرائیل بعدازظهر روز دوشنبه اعلام کرد: «جنگنده‌های این کشور در حال آماده شدن برای حمله به سلاح‌های راهبردی حزب‌الله هستند که به نظر می‌رسد این نوع سلاح‌ها در منازل غیرنظامیان در دره بقاع لبنان مخفی شده‌اند.» در مجموع، اسرائیلی‌ها هدف اصلی خود برای حمله به لبنان را بازگشت ساکنان شمال به خانه‌هایشان عنوان کرده‌اند. با توجه به اظهارات نتانیاهو، آنان هر اقدامی انجام می‌دهند تا امکان بازگشت ۶۰ هزار نفری که با حملات حزب‌الله ناچار به ترک خانه‌های خود در مرز با لبنان شده‌اند را فراهم کنند. البته گروهی دیگر از کارشناسان با رد این ادعای رسمی معتقدند نتانیاهو صرفا به دنبال بقا در قدرت است و از مسئله آوارگان به عنوان بهانه‌ای برای گسترش دامنه جنگ استفاده می‌کند.

آتش مقاومت علیه شمال فلسطین اشغالی

از سویی دیگر، یکی از اهداف جزئی حمله روز دوشنبه، از بین بردن یکی دیگر از فرماندهان حزب‌الله بیان شده است. تلویزیون اسرائیل به نقل از یک منبع امنیتی اعلام کرد: «هدف حمله هوایی روز دوشنبه به لبنان، از بین بردن علی کرکی (نیروی ارشد حزب‌الله و هم‌رتبه با شکر و عقیل) بوده است.» همچنین آنان در حمله چند روز گذشته ابراهیم عقیل و ۱۴ تن از فرماندهان برجسته «الرضوان» را مورد حمله قرار داده‌اند. بنابراین، یکی دیگر از اهداف کلان اسرائیلی‌ها از بین بردن فرماندهان ارشد مقاومت در همسایه شمالی یعنی لبنان است. این ماموریت تروریستی با هدف ایجاد آشوب در روند ارتباط میان واحدهای فرماندهی و افسران میانی دنبال می‌شود. 

آیا جامعه لبنان آماده جنگی گسترده است؟

کم و کیف درگیری‌های این حوزه در آینده به عوامل مختلفی از جمله حمایت‌های بین‌المللی، وضعیت سیاسی و اقتصادی دو کشور و استراتژی فرماندهان نظامی بستگی دارد. اگرچه از زمان درگیری اسرائیل با فلسطین در ۷ اکتبر، آمریکایی‌ها هشدار عدم فراگیر شدن جنگ منطقه‌ای را به اسرائیل گوشزد کردند و حتی در آخرین گفت‌وگوها، عاموس هوخشتاین، مشاور ارشد رئیس‌جمهور امریکا، به نتانیاهو درباره آغاز جنگ گسترده علیه لبنان اخطار داده‌اند، اما اظهارات نتانیاهو چیز دیگری را نشان می‌دهد، زیرا او به دنبال تغییر موازنه قوا در جبهه شمالی بوده و قصد دارد تمام تهدیدات پیش روی خود در آینده را از بین ببرد. بنابراین برای به سرانجام رساندن هدفش، از تمام قوای خود بهره خواهد برد. سخنگوی ارتش اسرائیل، آویخای درعی نیز در بیانیه‌ای این‌گونه بیان کرد که تل‌آویو به حملات خود ادامه خواهد داد. در نتیجه، آنچه در کوتاه‌مدت در جریان است، درگیری‌هایی به نسبت پیچیده در غربی‌ترین مناطق خاورمیانه بوده که  باعث نگرانی جامعه جهانی از شکل‌گیری جنگی جدید در خاورمیانه می‌شود.