معرفی بیمه هایی که عمراً از آن خبر داشتید
مدل های متنوعی از بیمه وجود دارد، مانند بیمههای زندگی، بیمههای خودرو، بیمههای خانه و… هرکدام از این انواع بیمه، مزایای مختص به خود را دارند و برای گروههای خاصی از افراد مناسب هستند. بنابراین، انتخاب نوع بیمه مناسب براساس نیازها و شرایط فرد یا خانواده، اهمیت زیادی دارد. در این گزارش به بررسی تاریخچه و انواع بیمه در ایران می پردازیم.
بیمه یکی از مهمترین ابزارهای مالی برای مدیریت ریسک و حفاظت از افراد در مقابل حوادث و مخاطرات گوناگون است. به صورت کلی بیمه به افراد امکان میدهد تا در صورت وقوع حوادث غیر قابل پیشبینی مانند سوانح، بیماری ها، سرقت، آتش سوزی و غیره، خسارت های مالی را جبران کنند. داشتن بیمه به افراد احساس آرامش و امنیت خاطر می دهد و با خیال راحت تری به فعالیت های روزمره خود می پردازند.
مدل های متنوعی از بیمه وجود دارد، مانند بیمههای زندگی، بیمههای خودرو، بیمههای خانه و… هرکدام از این انواع بیمه، مزایای مختص به خود را دارند و برای گروههای خاصی از افراد مناسب هستند. بنابراین، انتخاب نوع بیمه مناسب براساس نیازها و شرایط فرد یا خانواده، اهمیت زیادی دارد.
در عصر حاضر که هزینههای زندگی به شدت افزایش یافته و مردم با انواع پیشآمدهای مختلف در زندگی روزمره مواجه میشوند، بیمه به امری ضروری و کارآمد تبدیل شده است.
اجزای اصلی بیمه
بیمه نوعی قرارداد است که طبق آن، بیمهگذار با پرداخت حق بیمه، از حمایت مالی بیمهگر برخوردار میشود. این حمایت مالی به پوشش هزینهها و خسارات ناشی از حوادث و سوانح گوناگون اختصاص دارد. همچنین، بیمه به پوشش هزینههای مرتبط با مسئولیت قانونی در قبال خسارت یا آسیب وارده به اشخاص ثالث کمک میکند. بنابراین، فرد بیمه شده در مقابل ضررهای مالی غیرمنتظره محافظت میشود و در صورت وقوع حادثه، شرکت بیمه به وی یا اشخاصی که از جانب او بیمه شدهاند، خسارت پرداخت میکند. از این رو، اکثر افراد چندین نوع از انواع بیمهها را برای پوشش ماشین، مسکن یا سلامت خود و خانوادههایشان خریداری میکنند.
اجزای اصلی بیمهنامهها شامل حق بیمه، فرانشیز و سقف بیمهنامه است که به شرح زیر توضیح داده میشود.
حق بیمه
این همان قیمت بیمهنامه است که معمولاً به صورت ماهانه، سالانه یا یکبار در زمان عقد قرارداد از بیمهگذار دریافت میشود.
فرانشیز
این مبلغ جزئی و مشخصی است که بیمهگذار قبل از پرداخت خسارت توسط بیمهگر، باید از جیب خود پرداخت کند. این مبلغ از کل خسارت کسر میشود و مابقی توسط بیمهگر تأمین میگردد.
سقف بیمه
این حداکثر مبلغی است که بیمهگر در صورت وقوع حادثه و تحقق شرایط پوشش بیمهای، برای جبران خسارت به بیمهگذار پرداخت خواهد کرد.
بنابراین، این سه عنصر اصلی بیمهنامهها هستند که در نحوه عملکرد و چگونگی مدیریت ریسک توسط بیمهگذاران و بیمهگران نقش مهمی ایفا میکنند.
هدف از بیمه چیست؟
بطور کلی، هدف اصلی بیمه، محافظت از فرد بیمهگذار، خانواده و داراییهای وی در برابر حوادث و خطرات گوناگون است. بیمه به این شکل عمل میکند که هزینههای معمول یا غیرمنتظره ناشی از حوادثی مانند:
- هزینههای پزشکی و بستری در بیمارستان
- خسارات ناشی از تصادفات به خودرو یا افراد
- خسارات ناشی از سرقت اموال شخصی
- و حتی در برخی موارد، پرداخت مبلغ نقدی به بازماندگان در صورت فوت بیمهگذار را به عهده میگیرد و بر دوش بیمهگر قرار میدهد.
این امر باعث میشود که بیمهگذار در هنگام وقوع حوادث غیرمنتظره و خطرات مالی پیشبینی نشده، خاطری آرام داشته باشد و نگران تحمیل هزینههای سنگین بر خود و خانواده اش نباشد. بنابراین بیمه، ابزاری مهم برای مدیریت ریسک و تأمین امنیت مالی افراد است.
انواع بیمه های رایج در ایران
اولین موضوعی که با شنیدن کلمه “بیمه” به ذهن میرسد، بیمه درمان و تامین اجتماعی است که از رایجترین انواع بیمه در جامعه هستند. اما باید بدانیم که صنعت بیمه بسیار گستردهتر و خدمات بیمهای نیز متنوعتر از آنچیزی است که ما به شکل سنتی با آن آشنا هستیم.
امروزه، بیمهها نه تنها به دنبال اهداف اولیه خود مانند حمایت از افراد در برابر خطرات و پوشش هزینههای ناشی از آن هستند، بلکه به شکل جدیتری به اهداف متنوعتری چون سرمایهگذاری نیز ورود پیدا کردهاند.
تولد بیمه در ایران
فعالیت بیمهای در ایران از سال ۱۳۱۴ (۸۶ سال پیش) آغاز شد. اولین فعالیتهای بیمهای توسط دو موسسه روسی در این سال آغاز گردید. پس از آن، شرکتهای خارجی دیگری نیز به بازار بیمه کشور وارد شدند.
در همین سال (۱۳۱۴)، اولین شرکت بیمه ایرانی به نام “شرکت سهامی بیمه ایران” با سرمایه دو میلیون تومان تأسیس شد و فعالیت خود را آغاز کرد.در روز افتتاح شرکت بیمه ایران، علیاکبر داور، وزیر مالیه وقت، خانه مسکونی خود را تحت پوشش بیمه آتشسوزی قرار داد و اولین بیمهنامه صادره ایرانی به نام او ثبت شد.
در قانون بیمه ایران، بیمه به عنوان قراردادی تعریف شده است که در آن:
- یک طرف (بیمهگر) متعهد میشود که در صورت وقوع یا بروز حادثه، خسارت ایجاد شده را به شخص بیمهشونده بپردازد.
- طرف دیگر (بیمهگذار) وجهی را به بیمهگر میپردازد که به آن “حق بیمه” گفته میشود.
- آنچه که تحت پوشش بیمه قرار میگیرد، “موضوع بیمه” نامیده میشود.
به عبارت دیگر، در قرارداد بیمه، بیمهگر متعهد میشود که در قبال دریافت حق بیمه از بیمهگذار، در صورت وقوع حادثه ای که موضوع بیمه باشد، خسارت وارده را به بیمهشونده پرداخت کند.
چند نوع بیمه داریم؟
در یک تقسیمبندی کلی، بیمهها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
- بیمههای اجتماعی
- بیمههای بازرگانی
بیمههای اجتماعی
- عمدتاً بر اساس قانون و به صورت اجباری هستند.
- بخش زیادی از حق بیمه توسط شخص دیگری مانند کارفرما پرداخت میشود.
- هدف اصلی آنها تأمین اجتماعی و حمایت از اقشار آسیبپذیر جامعه است.
بیمههای بازرگانی
- به صورت اختیاری منعقد میشوند.
- هدف اصلی آنها جبران خسارت در برابر حوادث و ریسکهای مختلف است.
- بیمهگذار باید تمام حق بیمه را پرداخت کند.
همچنین بیمهها میتوانند بر اساس ماهیت به دو دسته اجباری و اختیاری نیز تقسیم شوند:
بیمههای اجباری: بر اساس قانون الزامی هستند.
بیمههای اختیاری: بیمهگذار به میل و اختیار خود آنها را منعقد میکند.
حق بیمه در بیمههای اجتماعی، بهصورت درصدی از دستمزد تعیین میشود. در حالیکه در بیمههای بازرگانی حق بیمه متناسب با ریسک تعیین میشود. در ایران، سازمان تامین اجتماعی مهمترین مرجع بیمههای اجتماعی است.
درمورد بیمههای بازرگانی، تقسیمبندیهای مختلفی وجود دارد. در برخی از روشهای تقسیمبندی انواع بیمه؛ بیمههای دریایی در مقابل بیمههای غیردریایی قرار میگیرد و بیمههای اموال در مقابل بیمههای اشخاص و بیمههای زندگی نیز در مقابل بیمههای غیرزندگی تقسیمبندی میشوند.
تقسیم بندی انواع بیمه
بیمهها بر اساس ماهیت و کارکرد خود به انواع مختلفی تقسیم میشوند که در ادامه به تعدادی از آن ها اشاره میکنیم.
بیمه آتشسوزی
در این نوع بیمه، بیمهگر در قبال دریافت حق بیمه از بیمهگذار، متعهد به جبران خسارتهای وارد شده بر ساختمانها و داراییهای بیمهگذار در اثر وقوع حوادثی مانند آتشسوزی، انفجار و صاعقه خواهد بود.
همچنین این نوع بیمه، پوششهای تبعی دیگری را نیز در بر میگیرد، از جمله:
- سیل
- زلزله
- طوفان
- تگرگ
- سرقت
در صورت وقوع هرکدام از این حوادث، بیمهگر متعهد به جبران خسارتهای ناشی از آن وقایع نیز خواهد بود.
بیـمه حمل و نقل
این نوع بیمه، پوشش خسارتهای احتمالی به کالا را در زمان جابجایی و حمل و نقل فراهم میکند. به موجب این بیمه، بیمهگر متعهد میشود که در صورت از بین رفتن یا خسارت دیدن کالا در حین حمل و نقل، خسارت وارده را به بیمهگذار جبران کند.
بیمه مسافرتی
بیمه سفر خارج از کشور، پوشش بیمهای است که در صورت بروز هر گونه حادثه، مفقودی بار یا گذرنامه و موارد مشابه برای مسافر در کشور مقصد، به او کمک و حمایت میکند. به موجب این بیمه، بیمهگر متعهد میشود که در چنین مواردی، تا سقف مبلغ تعیین شده در بیمهنامه، به بیمهشده کمک رسانی کند. این کمکرسانی میتواند شامل هزینههای درمانی، جابجایی و بازگشت به کشور مبدأ و حتی پرداخت غرامت در صورت فوت بیمهشده باشد.
بیمه عمر
بیمه عمر نوعی از بیمه است که در آن بیمهگر طی مدت معینی حق بیمه مشخصی را از بیمهشونده دریافت میکند. در عوض، بیمهگر متعهد میشود که در صورت فوت بیمهشده یا ابتلای وی به بیماریهای خاص، مبلغ معینی را به صورت یکجا یا به صورت مستمری به بیمهگذار، بیمهشده یا فرد تعیینشده از سوی وی پرداخت کند.
امروزه، بیمه عمر علاوه بر تعهد به پرداخت خسارت در صورت بیماری یا فوت، به نوعی دارایی محسوب شده و در جهت سرمایهگذاری برای بیمهشونده عمل میکند. انواع بیمه عمر شامل بیمه عمر زمانی، بیمه عمر و تشکیل سرمایه، بیمه عمر باقیمانده بدهکار و بیمه بازنشستگی تکمیلی است.
بیمه حوادث
حوادث به مجموعه گستردهای از بیمهنامههای فردی یا گروهی اطلاق میشود. در این نوع بیمه، افراد بیمهشده در مقابل بروز حوادث مختلفی مانند تصادف، سقوط و موارد مشابه تحت پوشش قرار میگیرند.
“حادثه”، مجموعهای از اتفاقات غیرعمدی و غیرقابل پیشبینی که منجر به ضرر یا زیان میشوند، در نظر گرفته میشوند.
در بیمه حوادث، خسارت پرداختی از سوی بیمهگر به بیمهشده میتواند شامل موارد مختلفی باشد، ازجمله:
- پوشش فوت
- غرامت نقص عضو
- هزینههای پزشکی و درمانی
این نوع بیمه به افراد امکان میدهد تا در برابر حوادث غیرمترقبه که منجر به خسارت مالی یا جانی میشوند، خود را محافظت کنند. به این ترتیب، بیمه حوادث به عنوان ابزاری برای مدیریت ریسک و تأمین امنیت مالی در شرایط مخاطرهآمیز عمل میکند.
بیمه بدنه اتومبیل
بیمه بدنه یکی از شناختهشدهترین و ملموسترین انواع بیمه است که اکثر افراد با آن آشنایی دارند. در این نوع بیمه، بیمهگر متعهد میشود تا خسارتهای وارده به خودرو را در موارد مختلف جبران کند.
پوششهای اصلی بیمه بدنه شامل موارد زیر است:
- حریق: پوشش خسارات ناشی از آتشسوزی خودرو
- سرقت کلی خودرو: جبران هزینه در صورت سرقت کامل خودرو
- برخورد دو وسیله نقلیه: پوشش خسارات ناشی از تصادف با سایر وسایل نقلیه
- برخورد اشیاء به اتومبیل: جبران خسارات ناشی از برخورد اجسام با خودرو
- خسارت باطری و لاستیک: پوشش هزینههای مربوط به باطری و لاستیکهای خودرو
- واژگون شدن و سقوط اتومبیل: پوشش خسارتهای ناشی از واژگونی یا سقوط خودرو
- خسارت در جریان نجات یا انتقال خودرو آسیبدیده: جبران هزینههای حمل و نقل خودروی آسیبدیده
بیمه شخص ثالث
بیمه مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری در مقابل اشخاص ثالث، نام دقیق این نوع از بیمه است. در حالت کلی، این دسته از بیمهنامهها، خسارتهای مرتبط با اشخاص ثالث را پوشش میدهند.
در این نوع بیمه، منظور از “شخص ثالث” فردی است که در اثر وقوع حوادث مرتبط با وسایل نقلیه موتوری (مانند خودرو یا موتورسیکلت) آسیب میبیند. این افراد میتوانند در داخل یا خارج از وسیله نقلیه باشند، اما نباید راننده مسبب حادثه باشند.
بنابراین، این بیمهنامهها مسئولیت قانونی دارنده وسیله نقلیه موتوری را در برابر خسارتهای وارده به اشخاص ثالث پوشش میدهند. این پوشش میتواند شامل هزینههای درمانی، خسارتهای مادی و معنوی و سایر موارد مربوط به آسیبهای وارده به افراد ثالث باشد.
بیمه درمان
بیمه درمان، موضوع اصلی آن تأمین و جبران هزینههای درمانی است. این هزینهها میتوانند مربوط به درمان سرپایی یا بستری باشند و ناشی از بروز بیماری یا حادثه باشند.یکی از انواع متداول بیمه درمان، بیمه تکمیلی درمان است. این نوع بیمه، هزینههایی را پوشش میدهد که مازاد بر تعرفههای بیمههای اجتماعی (مانند خدمات درمانی یا تأمین اجتماعی) است.
در پی پاندمی کرونا، برخی از شرکتهای بیمهای به ارائه بیمه درمانی و پوشش فوت ناشی از کرونا اقدام کردند. این نشان میدهد که بیمه درمان میتواند به پوشش هزینههای ناشی از بیماریهای همهگیر نیز بپردازد.در مجموع، بیمه درمان با تأمین هزینههای درمانی، نقش مهمی در حفظ سلامت و رفاه افراد جامعه ایفا میکند.
بیمه کشتی یا دریایی
بیمه دریایی یا بیمه کشتی، نوعی از پوشش بیمهای است که خطرهای مرتبط با حمل و نقل دریایی را تحت پوشش قرار میدهد. این خطرات شامل موارد مختلفی ازجمله بدنه کشتی، محموله، مسئولیت و ناحیه درون دریا است.علیرغم اینکه بیمه دریایی یکی از قدیمیترین انواع بیمه در جهان محسوب میشود، سهم آن در بازار بیمه بسیار اندک است و تنها حدود دو درصد از بیمههای غیرعمر در دنیا را شامل میشود.
بیمه هواپیما
بیمه هواپیما نوعی از پوشش بیمهای است که بیمهگر در قبال دریافت حق بیمه، متعهد میشود برخی از خسارتهای ناشی از سوانح هوایی ازجمله سقوط هواپیما را جبران کند.این نوع بیمه معمولا شامل چند بخش مهم است، که مهمترین آنها مسئولیت در قبال مسافران و اشخاص ثالث میباشد.
بیمه مهندسی
بیـمه مهندسی یکی از انواع بیمههای معمول امروزی است که انواع مختلفی دارد ازجمله:
- بیمه مهندسی تمامخطر پیمانکاران
- بیمه مهندسی تمامخطر نصب
- بیمه مهندسی تجهیزات الکترونیک
- بیمه ماشینآلات پیمانکاری
- بیمه عیوب اساسی و پنهان
در هر کدام از انواع بیمههای مهندسی تمام خطرات به استثنای خطراتی که صراحتاً استثنا شده، تحت پوشش بیمهنامه است. در بیمهنامههای مهندسی پوششها و استثنائات بهوسیله کلوزهای اضافی یا کلوزهای محدودکننده به بیمهنامه الحاق میشود.
بیمه پول
در کل، دو نوع اصلی پوشش بیمهای برای پول وجود دارد: بیمه پول در گردش و بیمه پول در صندوق. این نوع بیمهها با توجه به ریسک بالای پول به عنوان یکی از داراییهای مهم کاربرد دارد.اشکال مختلفی از پول مانند اسکناس، سکه، چک بانکی و تمبرهای مالیاتی میتوانند تحت پوشش این بیمهنامهها قرار گیرند. در صورت بروز خطراتی همچون انفجار، آتشسوزی، صاعقه، سرقت و موارد مشابه، بیمهگر خسارات وارد شده به مالک پول را جبران خواهد کرد.
بیمه مسئولیت
با توجه به گستردگی کسب و کارها و فعالیتهای موجود در جامعه، رشتهها و زیررشتههای متنوعی از بیمههای مسئولیت مدنی ایجاد شده است.مهمترین تعهد بیمهگر در این نوع بیمهها، جبران خسارتهای مالی و جانی در حوزه مسئولیتهای مدنی بیمهگذار است. این شامل جبران خسارات وارد شده به اشخاص ثالث در قبال فعالیتهای بیمهگذار میشود.
بیمه اعتباری
بیمه اعتباری به عنوان نوعی از بیمههای تخصصی، به موضوع دیون و دریافت وام و لیزینگ پرداخته و ریسک عدم بازپرداخت مطالبات بیمهگذار را از وامگیرندگان یا خریداران اقساطی کالاها تحت پوشش قرار میدهد.این نوع بیمهنامه در واقع به عنوان پشتیبان و تضمین برای بیمهگذاران در زمینه وصول مطالبات خود عمل میکند. با این حال، متأسفانه یک چالش اساسی در این حوزه وجود دارد که باعث شده برخی از شرکتهای بیمهگر، صدور این بیمهنامه را در دستور کار خود قرار ندهند.
ارسال دیدگاه
مجموع دیدگاهها : 0