قیمت آهنآلات در نیمه اول مهر ۱۴۰۴؛ نگاهی به گذشته و چشماندازی برای آینده
پادکست قیمت آهنآلات در نیمه اول مهر ۱۴۰۴؛ نگاهی به گذشته و چشماندازی برای آینده
نیمه نخست سال ۱۴۰۴ نیز از این قاعده مستثنا نبود. شش ماه ابتدایی سال پر از نوسانهای کوچک و بزرگ بود؛ از اعتصاب رانندگان و رکود ساختوساز و کمبود نقدینگی گرفته تا جنگ و تغییرات نرخ ارز و قطع برق در صنایع فولادی. همهی این عوامل دستبهدست هم دادند تا قیمت آهنآلات در نیمه اول سال ۱۴۰۴ گاهی آرام و گاهی طوفانی حرکت کند. بهعنوان نمونه نمودار قیمت میلگرد فولاد ایرانیان یک روند نزولی، صعودی، نزولی و دوباره صعودی را برای نیمه نخست نشان میدهد.
اکنون که وارد مهرماه شدهایم و با فعال شدن مکانیسم ماشه، فضای اقتصادی کشور پرالتهابتر از همیشه است، مرور آنچه در شش ماه نخست گذشت و بررسی عوامل اثرگذار بر قیمت آهن میتواند تصویر روشنی از آینده این بازار ارائه دهد.
بازه حدودی قیمت آهنآلات در هفته اول مهر ۱۴۰۴ (با مالیات بر ارزش افزوده)
عوامل مؤثر بر قیمت آهنآلات در نیمه اول مهر ۱۴۰۴
۱. نوسان نرخ ارز
مهمترین عامل نوسان قیمت آهن در نیمه اول مهر، تغییرات نرخ ارز بود. دلار در نیمه اول تحت تأثیر تنشهای سیاسی و منطقهای قرار داشت. با شروع مهرماه و فعال شدن مکانیسم ماشه، بازار آهن ایران وارد مرحلهی تازهای شد. دلار به سرعت تا بالای ۱۱۶ هزار تومان هم رشد کرد و همین عامل به تنهایی کافی بود تا قیمت آهنآلات در روزهای ابتدایی مهر بین ۱۰ الی ۱۵ درصد گران شود. حتی نرخ ارز در مقاطع وارداتی مانند قیمت ورق استیل با شدت بیشتری هم تأثیرگذار است.
مثال:
- قیمت میلگرد که در پایان شهریور در محدوده ۳۳ الی ۳۴ هزار تومان بدون مالیات بر ارزش افزوده بود، در نیمه اول مهر به بالای ۳۸ هزار تومان هم رسید.
- تیرآهن ۲۰ شاخه ای که در حدود ۱۵ میلیون تومان بدون ارزش افزوده معامله میشد، ناگهان به ۱۸ میلیون تومان هم رسید.
- ورق سیاه و انواع پروفیل نیز رشد قابل توجهی را تجربه کردند، هرچند رکود بازار مصرف اجازه نداد این افزایشها به جهشهای بیشتر تبدیل شود.
2. اثر روانی تحریمها
حتی پیش از اثرگذاری واقعی تحریمها بر تولید و صادرات، بازار تنها با «سایهی روانی» آن واکنش نشان داد. خریداران برای حفظ ارزش سرمایه خود به خرید مقطعی روی آوردند و فروشندگان هم دست نگه داشتند تا محصولاتشان را با نرخ بالاتر عرضه کنند. انتظار برای نحوه و میزان بازگشت تحریمها قطب اصلی دلمشغولی فعالان بازار است.
۳. محدودیت صادرات فولاد
با بازگشت تحریمها، بسیاری از مشتریان منطقهای ایران عقب خواهند کشید. هرچند اثر این موضوع بیشتر در میانمدت دیده میشود، اما خبرهای اولیه کافی بود تا فضای بازار ملتهب شود. نگرانی از کاهش صادرات یعنی احتمال انباشت محصول در بازار داخلی و فشار دوگانه روی قیمتها.
۲. رکود در ساختوساز
بازار مسکن و ساختوساز در نیمه اول مهر همچنان در رکود عمیق قرار دارد. تعطیلی پروژههای دولتی، کاهش توان خرید مردم و نبود سرمایهگذاری جدید باعث شد مصرف واقعی مقاطع فولادی پایین باقی بماند. این موضوع جلوی رشد ادامهدار قیمتها را در آینده خواهد گرفت و باعث میشود بسیاری از نوسانات تنها جنبهی مقطعی و هیجانی داشته باشند.
چرا نوسان قیمت آهن شدید اما کوتاهمدت خواهد بود؟
در نیمه اول مهر، بازار آهن با یک تناقض آشکار روبهرو شد:
- از یک طرف، دلار و تحریمها قیمتها را بالا بردند.
- از طرف دیگر، رکود ساختوساز و کمبود نقدینگی اجازه نمیدهد این افزایشها ادامهدار باشند.
درنتیجه بازار آهن بیشتر شبیه یک «آبوهوای متغیر» عمل میکند: تقاضای مقطعی بالا در روزهای افزایشی نرخ ارز و تقاضای تقریباً صفر در روزهای کاهشی نرخ ارز.
چشمانداز کلی بازار آهن در شش ماه نخست ۱۴۰۴
شش ماه ابتدایی سال ۱۴۰۴ را میتوان دورهی «انتظار و رکود نسبی» دانست. در این بازه:
- پروژههای عمرانی به دلیل محدودیت بودجه دولت متوقف یا کند شدند.
- جنگ و تنش سیاسی نا امنی بازار را بیشتر از هر زمانی کرد.
- اعتصاب رانندگان و کامیون داران باعث افزایش رکود و قیمت تمام شده آهن آلات شد.
- انفجار در بندر شهید رجایی باعث اخلال موقت در زنجیره تأمین فولادیها شد.
- رکود ساختوساز مسکن ادامه داشت و تقاضای واقعی برای آهنآلات پایین ماند.
- با وجود کاهش تقاضا، قیمتها تحت تأثیر دلار و هزینههای تولید در یک مسیر نوسانی قرار گرفتند.
بازار آهن در این مدت بیشتر تحت فشار انتظارات بود تا تقاضای واقعی. فعالان بازار، چه خریداران و چه فروشندگان، نگاهشان بهویژه پس از جنگ 12 روزه به تحولات سیاسی و مذاکرات خارجی بود و هر خبر مثبت یا منفی بلافاصله در معاملات روزانه اثر میگذاشت.
چشمانداز بازار آهن در پاییز ۱۴۰۴
نیمه دوم سال ۱۴۰۴ پر از چالشهای جدید برای بازار آهن خواهد بود:
۱. فشار تحریمها بر صادرات و تولید
با گذر زمان، اثر واقعی تحریمها بر صادرات و زنجیره تأمین آشکار میشود. با بازگشت تحریمها، صادرات فولاد ایران به بازارهای منطقهای با مشکل مواجه خواهد شد. مشتریان قدیمی احتمالاً به سمت رقبایی مثل ترکیه و چین میروند و بخشی از تولید داخلی بدون خریدار باقی میماند. این موضوع میتواند عرضه در بازار داخلی را افزایش دهد و جلوی رشد بیشتر قیمتها را بگیرد. در مقابل، مشکلات واردات مواد اولیه و قطعات باعث افزایش هزینه تولید خواهد شد.
2. مشکلات انرژی در پاییز و زمستان
از اواسط پاییز، صنایع فولادی دوباره با مشکل قطع گاز مواجه میشوند. این محدودیت تولید، حجم عرضه آهن آلات را در بازار کاهش میدهد و به رشد قیمتها دامن میزند.
۳. ادامه رکود ساختوساز
بخش ساختوساز که مصرفکننده اصلی آهنآلات بهویژه مقاطع طویل فولادی مانند تیرآهن و میلگرد است، همچنان در رکود عمیق خواهد بود. حتی اگر قیمتها به دلیل تحریم و دلار رشد کنند، نبود تقاضای واقعی اجازه جهشهای ادامهدار را به بازار آهن نمیدهد.
۴. انتظارات تورمی و روانی
بازار آهن بیش از هر زمان دیگری تحت تأثیر اخبار سیاسی و اقتصادی و نرخ ارز خواهد بود. هر خبر از مذاکرات، توافق یا افزایش تحریمها میتواند بهسرعت بازار را دچار نوسان کند.
چشم انداز کلی بازار آهن در 1404
قیمت آهنآلات در نیمه اول مهر ۱۴۰۴ بهطور میانگین ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد کرد، اما این افزایش بیشتر ناشی از جهش دلار و بازگشت تحریمها بود تا رونق واقعی بازار. نیمه نخست سال نشان داد که عوامل بنیادین مثل رکود ساختوساز، کمبود نقدینگی و مشکلات انرژی همچنان سایهی سنگینی بر بازار دارند.
چشمانداز نیمه دوم سال حاکی از بازاری پرنوسان است: از یکسو رشد دلار و محدودیت تولید میتواند قیمتها را بالا ببرد و از سوی دیگر، رکود ساختوساز و مشکلات صادرات مانع از جهشهای بزرگ خواهد شد. برای فعالان بازار آهن، مدیریت موجودی، خرید پلهای و رصد دقیق تحولات ارزی و سیاسی بهترین راهکار برای عبور از این شرایط پرریسک است.
واقعا بازار آهن امسال مثل موج بود، یه روز قیمت پایین میاومد، فرداش دوباره بالا میرفت. ما که توی ساختوسازیم، نمیدونیم کی باید خرید کنیم!
کاملاً حق دارید. نوسانات شدید بهویژه در نیمه اول سال ۱۴۰۴، تصمیمگیری برای خرید رو سخت کرده. پیشنهاد میشه برای پروژههای بزرگ، از مشاوره تخصصی و تحلیلهای روزانه بازار استفاده کنید تا ریسک خرید در زمان نامناسب کاهش پیدا کنه.